İNSAN SAYGINLIĞINA YÖNELİK SALDIRILAR |
|
Karalamak, Kötü Söz Söylemek, Hakaret
Etmek
Zemmetmek (kötü sıfat isnad etmek,
karalamak), kadh (hakaret etmek) ve tahkir (küçümsemek)
kelimelerinin ifade ettiği anlamlar arasında fark vardır.
Zemmetmek: İsnad edilen fiil suç sayılsa
da sayılmasa da, kişinin onurunu, saygınlığını
etkileyecek, şüphe veya istifham yoluyla da olsa insanlar
tarafından küçümsenmesine yol açacak muayyen bir işin bir
şahsa nispet edilmesi, ilişkilendirilmesidir. Örneğin bir
şahsa "sen yalancısın", "sen
hırsızsın" denilerek onun yalan söylemekle veya hırsızlıkla
ilişkilendirilmesi gibi, ifadeleri kullanmak zemmetmek
kavramının içeriğine girmektedir.
Kadh, yani hakaret etmek ise, muayyen bir
işle ilişkilendirmeden doğrudan kişinin şerefine ve onuruna
zarar verecek bir ifadenin; "alçak, adi, rezil" gibi
ifadelerin kullanılmasıdır.
Tahkir, yani küçümsemek ise, sövme,
küçük görme, hor görme anlamına gelen her lafzı veya bu
anlamlara gelebilecek her tabiri, işareti, resmi yada hareketi
yapmaktır.
Her üç kavram ile ilgili hususlar ana
hatları ile şu şekilde özetlenebilir:
1- Bir başkasını muayyen bir işle
ilişkilendiren herkes; sopa ve bir aydan bir yıla kadar hapis
ile cezalandırılır. Ancak davalı, şahsa nispet ettiği işi
şer'i beyyinelerle ispat ederse kazf fiiline kıyasen
zemmetmesinden dolayı cezalandırılmaz.
2- İnsanlardan birisine hakaret eden
kimse, hem sopa hem de bir aydan bir yıla kadar hapis cezası
ile cezalandırılır. Ayrıca hakarette bulunduğu hususun gerçeğini
ortaya koyması ve kendisini temize çıkarmasına da izin
verilmez.
3- Küçümseme araçlarından birisi ile
veya bir vesileyle bir şahsı küçümseyen herkes, sopa ve altı
aya kadar da hapis ile cezalandırılır.
4- Zemmetme ve kadh fiilleri aşağıdaki
şekillerden birisi ile olursa cezayı gerektirir:
A- Yüze karşı yapılırsa. Bu durumda
da şu şartlar aranır:
Aa- Zemmin ve kadhin bir mecliste yüzüne
karşı söylenmiş olması,
Ab- Sayıları az veya çok da olsa başkalarının
işitmesine imkan verecek bir mekanda olması,
B- Şahsın gıyabında karalamak ve
hakaret etmek. Saldırıya uğrayan kişi, saldırganın
bulunduğu meclisten ve beraberindekilerden uzakta bulunsa da,
toplanan şahısların veya bireylerin toplanmaları suretiyle
olması şarttır.
C- Planlı olarak yapılan zemmetme ve
karalama. Bunun için ise şu şartlar gerekir:
Ca- İnsanlar arasında yayılması ve
dağıtılması veya onlardan bir gruba; alay edici yazılar,
resimler, fotoğraflar veya karikatürler şeklinde
dağıtılması.
Cb- Açık olan bürolar ve posta
kutuları aracılığı ile kurbana gönderilmesi.
D- Zemmetme ve karalamanın basın
aracılığı ile yapılması. Bunun şartları ise şunlardır:
Da- Günlük veya süreli gazeteler
aracılığı ile yapılması
Db- Matbuat kapsamına giren kitap ve
benzeri yayınlarla yapılması.
5- Küçümseme şu şekillerden birisi
ile olursa cezayı gerektirir:
A- Genel bir mekanda veya halka açık
bir yerde veya herkesin görebileceği bir yerde olursa veya
fiilen müdahalede bulunmadan failin hatası sebebiyle şahit
olunduğu zaman.
B- Fiili bir müdahale olmadan doğrudan
veya bir alet vasıtasıyla duyulacak bir şekilde konuşmak
veya bağırmak.
C- Yazılar, resimler, vesikalık
fotoğraflar, pankartlar, çeşitli fotoğraflar genel bir
mekanda veya kalabalıklara açık yerlerde veya fuarlarda
sergilenir satılır veya satışa sunulursa, bir veya birkaç
kişi tarafından dağıtılırsa.
D- Telgraf, normal veya otomatik
telefon haberleşmesi ile ya da açık mektuplaşmalar veya
kartpostallarla olduğu zaman.
6- Fertler, cemaatlar ve şirketler
aracılığı ile yapılan yalanlayıcı yayınlar, karalama ve
zemmetme sayılır ve bu yayınları yönlendirenler bir
haftadan iki yıla kadar hapisle cezalandırılır.
7- Söylemediği veya yapmadığı halde
bir kişi hakkında; şöyle söyledi veya şöyle dedi
şeklinde iddiada bulunan kişi suç işlemiş sayılır;
azarlama, sopa ve iki yıla kadar hapisle cezalandırılır.
|