Ücretle çalışan, özel ve müşterek olmak üzere iki kısma ayrılır.

Özel ücretle çalışan; belirli bir tek kişi için ya da birden çok kişi için tahsis edilerek geçici bir iş yapan kişidir. Yani o, sadece ücretle çalıştırana tahsis edilir. Onun, kiralama süresi boyunca başkası için çalışması engellenir. Dolayısıyla bir ya da daha fazla kişi, süre belirleyerek özel olarak kendilerine yemek pişirmek için bir aşçı kiralarlarsa, o aşçı özel ücretle çalışan olur.

Müşterek ücretle çalışan; bir kişi için emanet edilmeyen bir iş yapan ya da ona tahsis kılma şartı olmaksızın geçici bir iş yapan yani ücretle çalıştırana tahsis olmamış kimsedir. Bilakis onun, o ücretle çalıştırandan başkasına çalışması caiz olur. Dolayısıyla senden başkasına çalışmamasını şart koşmamaksızın mobilya için bir döşemeci kiraladığında, ister senin evinde olsun ister kendi yerinde olsun, ister çalışma süresi belirlenmiş olsun ister olmasın, o müşterek ücretle çalışandır.

Özel ücretle çalışan, belirlenen süre içerisinde sorumlu kılındığı hususu gücü nispetinde yerine getirmek için kendisini işe vermesi ile birlikte ücreti hak eder. İster o işi yapmış olsun ister yapmamış olsun fark etmez. Onun ücreti hak edişi, işe göre değil süreye göre olur. Onun için onu, kiralama süresinde kendisini ücretle çalıştırandan başkasına iş yapması caiz olmaz. Başkasına çalışırsa, çalıştığı kadarı ücretten kesilir.

Müşterek ücretle çalışan, işin kendisine binaen ücreti hak eder. Terzi, marangoz, boyacı, tuzcu v.b. gibi. Onun ücreti hak edişi, süreye göre değil işe göre olur.

Garanti/sorumluluk bakımından özel ücretle çalışan ile müşterek ücretle çalışan arasındaki fark şudur: Özel ücretle çalışan, emindir/kendisine emanet edilendir. Dolayısıyla kasıt, gevşek davranma ve ihmal olmaksızın elindeki şey, yok olur ya da hasar görürse, onu tazmin etmez. Müşterek ücretle çalışan ise, o şey ya onun fiili ile yok olur/hasar görür ya da değil. Eğer onun fiili ile yok olmuş/hasar görmüşse tazmin eder. Bu yok oluş/hasar görüş ister kasıtlı olsun ister olmasın fark etmez. O şey onun fiilinden başkası ile yok olmuş/hasar görmüş ise bakılır; eğer o, tedbir alınması mümkün olmayan hususlardan ise tazmin etmez. Eğer o, hakkında tedbir alınması mümkün olan hususlardan olup da tedbir alınmamışsa tazmin eder.

Zira özel ücretle çalışanın, çalışmakta olduğu şey her ne kadar elinin altında olsa da, ücretle çalıştıranın tasarrufu altındadır, çalışanın değil. Bundan dolayı, onun eli, emanet eli olmaktadır. Müşterek/genel ücretle çalışan ise böyle değildir. Zira onun çalışmakta olduğu şey, bizzat onun tasarrufu altındadır, yani ücretle çalışanın tasarrufu altındadır, ücretle çalıştıranın tasarrufu altında değil. Onun için eli emanet eli olmaz, bilakis tasarruf edenin eli olur.

Ücreti hak etmeleri bakımından ikisi arasındaki fark ise şudur: Özel ücretle çalışan kimse, kiralama süresinde iş için hazır olduğunda/iş yerinde bulunduğunda ücreti hak eder. Bilfiil çalışması şart koşulmaz. Müşterek ücretle çalışan ise, ancak iş ile ücreti hak eder.

Özel ücretli için kiralama süresi, ya sözleşmede belirlenmiş olur ya da belirlenmemiş olur. Belirlenmemiş ise, sürenin belirsiz oluşundan dolayı sözleşme fasid olur. Dolayısıyla sözleşme yapanlardan her birisi istediği herhangi bir vakitte sözleşmeyi fesh etme hakkına, ücretle çalışan ise, hizmeti süresince uygun ücret alma hakkında sahiptir. Süre, sözleşmede belirlenmiş olup da ücretle çalıştıran; hasta olması ya da işi yapmaktan aciz olması gibi fesh etmeyi gerektiren bir kusur ücretle çalışanda olmadığı halde ve başka bir mazeret de olmadığı halde, o belirlenen süre dolmadan önce kiralama sözleşmesini fesh ederse, ücretle çalıştıranın, ücretle çalışana süresinin tamamının ücretini ödemesi gerekir. Ücretle çalışan ister hizmetçi olsun, ister çiftçi olsun fark etmez. Fakat kiralama sözleşmesini, fesh etmeyi gerektiren bir kusurun ücretle çalışanda ortaya çıkmasından ya da mazeretten dolayı fesh ederse, ona ancak kiralama sözleşmesinin fesh edildiği vakte kadar ücret öder.