İslâm Devleti’nin; sulh/barış, ateşkes anlaşmaları, iyi komşuluk anlaşmaları, kültürel anlaşmalar ve ticari anlaşmalar ve İslâm’ın onayladığı şartlar ile İslâm Davetinin maslahatlarının gerektirdiği anlaşmalardan benzerlerini yapması hakkı vardır. Bu anlaşmalar İslâm’ın onaylamadığı şartlar içerdiğinde, İslâm’da sahih olmayan o şartlar iptal edilip anlaşmalar diğer şartlar  içinde geçerliliğini devam ettirir. Çünkü şeriata aykırı olan her şart, müslümanların Halifesi onaylasa da razı olsa da batıldır.

- İslâm Devleti ile düşmanı arasında harp hali olduğunda; davetin maslahatının gerektirmesine göre ve o zamanki duruma göre İslâm Devletine düşmanı ile ateşkes anlaşması ve sulh anlaşması yapması caiz olur.

- Davetin maslahatının gerektirdiği bir husustan dolayı İslâm Devleti komşu bir devlet ile iyi ilişkiler ve dostluk anlaşması yapmayı uygun gördüğünde bunu yapması ona caiz olur.

- Devlet, bazen kafirlerle sulh anlaşmaları yapmakta, onlara daveti götürmek için ve onlar yanında İslâm hakkında bir kamuoyu oluşturmak için bir vasıta/araç olduğunu düşünebilir. Bu tür anlaşmalar yaptığında büyük bir şerri defetmeyi/savuşturmayı ya da başka bir düşmana ulaşmayı düşünebilir. Onun için İslâm Devletine komşu devletlerle iyi komşuluk anlaşması yapması caiz olduğu gibi, kendisinden uzak devletlerle de belirli bir süre için saldırmazlık anlaşması yapması; bunda İslâm Daveti için bir yol ya da müslümanları savunmak ya da İslâm ve müslümanlar veya İslâm Davetinin seyri için herhangi bir maslahat olduğunu gördüğünde caiz olur.

Nitekim Rasulullah (u), düşmanı ile savaşmak maksadı ile ordusunun geçeceği yolları güvenli kılmak için Benu Medlec ve Benu Damre ile anlaşmalar yaptı. Tebuk’de Yuhanâ b. Ru’be ile devletin Rum yönündeki Şam beldeleriyle olan sınırını güvence altına almak için anlaşma yaptı.

Harp ehlinden bir topluluk, bir şey olmaksızın belirli sene sulh anlaşması yapmayı talep ettiğinde, halife bu talebe bakıp onların çok güçlü oluşlarından dolayı ya da başka bir nedenden dolayı müslümanlar için hayır görürse onu yapar. Çünkü Allahu Teâlâ şöyle dedi:

وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا “Eğer barışa yanaşırlarsa sen de ona yanaş.”[1]

Rasul (u)’de, Hudeybiye yılında Mekke ehli ile belirli bir süre aralarında savaşı durdurmak üzere sulh anlaşması yaptı. Zira Rasule Hayber ehli ie Mekke ehli arasında müslümanlara saldırmak üzerinde bir görüş birliğinin oluştuğu haberi ulaşmıştı. Bunun üzerine, Kureyş ile aralarında düşmanlığı durdurup barış anlaşması yaptı, sonra da Hayber ile savaşmaya gitti.

Caiz sulh anlaşmalarının tamamında, anlaşmanın yapılıp yapılmaması kararı halifenin görüş ve içtihadına terk edilmiştir. Çünkü halife gözetleyen/koruyucu olarak nasbedilmiştir. Bu misyonun gereklerinden birisi da öncelikle müslümanların kuvvetini korumaktır. Kafirler güçlü olduklarında ya da çok kuvvetli bir topluluğa ulaşmak için dâr’ül harpte/harp ülkesinde yoğunlaşmaya ihtiyaç olduğunda sulh anlaşması yapmakta müslümanlar için bir maslahat olduğunu görebilir. O zaman yolu üzerinde olan kimse ile sulh anlaşması kaçınılmaz olur. Zira mesele halifenin görüşüne terk edilmiştir. Onu halife, müslümanlar için hayırlı gördüğü hususa göre değerlendirir. Sulh anlaşması müslümanlar için hayırlı olmazsa, onlarla anlaşma yapması gerekmez. Bunun delili Allahu Teâlâ’nın şu sözüdür:

 فَلا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِْ “Üstün durumda iken, gevşeyip barışa çağırmayın.”[2]

Ayrıca kafirler ile savaş farzdır. Bir özür olmaksızın farz olanı terk etmek ise caiz değildir.

Harp ehlinden bir kral veya emir veya bir devlet, kendi ülkesinde öldürmek veya çarmıha germek v.b. diğer İslâm ülkesinde olması uygun olmayan hususlarda dilediğine göre hükmetmeye terk edilmesi şartı ile müslümanlardan zımmet/himaye koruma anlaşması yapmak istediğinde, bu isteğe olumlu cevap verilmez. Çünkü engelleme imkanı varken zulme onay vermek haramdır. Ayrıca zımmi, muamelata ait hususlarda İslâm hükümleriyle sorumlu olan kimsedir. O kral ya da emir ya da devletin talep ettiği bu şart ise sözleşme gereğine aykırıdır. Dolayısıyla bu, bir batıl şarttır. Böylece sulh ve zımmet anlaşması bu şarta binaen yapılırsa, İslâm’da uygun görülmeyen şartlarından dolayı batıl olur. Çünkü Rasul (u) şöyle demiştir:

 مِنْ شَرْطٍ لَيْسَ فِي كِتَابِ اللَّهِ فَهُوَ بَاطِلٌ “Allah’ın Kitabından olmayan şart batıldır.”[3]

Eğer o İslâm’ın yönetimine razı olarak zımmet ve sulh anlaşması yapmayı isterse, o müslümanların zımmeti altına girmiş olur. İslâm ile yönetilir. Yönettiği ülke de İslâm ülkesine dahil olur. O ülkeleri savunmak, İslâm ülkesini savunmak olur. Onlara yardım etmek de müslümanlara yardım etmek gibidir.