a-) Kullara Haram Kılınan Herşeyin Alış-Verişi
Haramdır |
|
Bazı şeyler vardır, Allah yenilmesini haram kılmıştır, ölmüş
hayvan eti gibi. Bazı şeylerin içilmesini haram kılmıştır,
şarap gibi. Bazı şeylerin alınmasını haram kılmıştır,
putlar gibi. Bazı şeylerin elde edilmesini haram kılmıştır,
heykeller gibi. Bazı şeylerin yapılmasını haram kılmıştır,
canlı resmi çizmek gibi. Bazı şeylerin haram kılınması
hakkında ayetler ve hadislerden şer'î nasslar gelmiştir.
Haram kılınışı hakkında bir şer'î nassın geçtiği şeylerden
Allah’ın kullara haram kıldığı hususa gelince; -ister
yenilmesi ister ise başka bir şeyi haram kılınmış olsun
fark etmez- işte Allah’ın kullara haram kıldığı bu şeylerin
alış-verişi de haramdır. Çünkü onların bedelleri de
haramdır.
- Cabir’den, Rasulullah (u)’i şöyle derken işittiği rivayet edilmiştir:
إِنَّ
اللَّهَ
وَرَسُولَهُ
حَرَّمَ
بَيْعَ
الْخَمْرِ
وَالْمَيْتَةِ
وَالْخِنْزِيرِ
وَالأصْنَامِ
فَقِيلَ
يَا
رَسُولَ
اللَّهِ
أَرَأَيْتَ
شُحُومَ
الْمَيْتَةِ
فَإِنَّهَا
يُطْلَى
بِهَا
السُّفُنُ
وَيُدْهَنُ
بِهَا
الْجُلُودُ
وَيَسْتَصْبِحُ
بِهَا
النَّاسُ
فَقَالَ لا
هُوَ
حَرَامٌ
ثُمَّ
قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عِنْدَ
ذَلِكَ
قَاتَلَ
اللَّهُ
الْيَهُودَ
إِنَّ
اللَّهَ
لَمَّا
حَرَّمَ
شُحُومَهَا
جَمَلُوهُ
ثُمَّ
بَاعُوهُ
فَأَكَلُوا
ثَمَنَهُ
“Allah ve Rasulü şarabın, ölü hayvanın, domuzun ve
putların alış-verişini haram kıldı. Denildi
ki; Ya Rasulullah! Ölü hayvanın iç yağına ne dersiniz?
Zira onlar gemilere sürülmekte, onlarla deriler yağlanmakta,
insanlar aydınlanmaktadır. Bunun üzerine Rasul (u)
şöyle dedi: Hayır, o
haramdır. Sonra de şöyle dedi: Allah
yahudileri kahretsin! Allah onlara iç yağını haram kılınca
onlar, onu süsleyip sattılar ve bedelini yediler.”
- İbn Abbas’tan Nebi (u)’in şöyle dediği rivayet edildi:
لَعَنَ
اللَّهُ
الْيَهُودَ
حُرِّمَتْ
عَلَيْهِمُ
الشُّحُومُ
فَبَاعُوهَا
وَأَكَلُوا
أَثْمَانَهَا
وَإِنَّ
اللَّهَ
عَزَّ
وَجَلَّ
إِذَا
حَرَّمَ
عَلَى
قَوْمٍ
أَكْلَ
شَيْءٍ
حَرَّمَ
عَلَيْهِمْ
ثَمَنَهُ “Allah yahudileri (üç defa) lânet etti. Allah
onlara iç yağını haram kıldı. Onlar onu satıp bedelini
yediler. Allah bir topluluğa bir şeyin yenilmesini haram kıldığında
o şeyin bedelini de haram kılmıştır.”
Haram kılma hususundaki bu şer'î nass illetli değil, onu illetlendiren
başka bir şer'î nass da yoktur. Onun için illetli olmaksızın
mutlak olarak kaldı.
Şöyle denilmez: “Onların haram kılınışındaki illet, mubah
menfaatin olmayışıdır. Bundan onlarda bir mubah menfaat
olsaydı, caiz olurlardı, noktasına varılır.”
Böyle denilmez. Çünkü bu, illetlendirmenin yokluğu hususunda zahir/açık
bir nasstır. Onun illeti olduğunun anlaşılmasına ihtimal
verilmez.
Onun için kullara haram kılınan şeyin alış-verişi haramdır. İster
bunda bir mubah menfaat olsun ister olmasın fark etmez. Buradan
hareketle; putların, haçların alış-verişi haram kılındı.
İnsan ve hayvan gibi canlı varlıkların heykellerinin alış-verişi
haram kılındı. İnsan ve hayvan gibi canlıların elle çizilmiş
resimlerinin alış-verişi haram kılındı.
|